ଶ୍ରମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବଡ଼ ସଂସ୍କାର: ଆଜିଠୁ ଦେଶରେ ୪ ନୂଆ ଶ୍ରମ ଆଇନ ଲାଗୁ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୨୨/୧୧: ଦେଶରେ ନୂଆ ଶ୍ରମ ସଂହିତା ଲାଗୁ କରିଛନ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର। ୨୯ଟି ପୁରୁଣା ଶ୍ରମ ଆଇନ ବଦଳରେ ୪ଟି ଶ୍ରମ ଆଇନ ଲାଗୁ କରାଯାଇଛି। ୪ଟି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଶ୍ରମ ସଂହିତା – ମଜୁରୀ ସଂହିତା, (୨୦୧୯), ଶିଳ୍ପ ସମ୍ପର୍କ ସଂହିତା (୨୦୨୦), ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ସଂହିତା (୨୦୨୦) ଏବଂ ବୃତ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତି ସଂହିତା (୨୦୨୦) କୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଛନ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର। ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା “ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ଭାରତ” ଦିଗରେ ଏହା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ।

ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଶର ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବ। ଏହା ୪୦୦ ନିୟୁତ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା କଭରେଜ୍ ପ୍ରଦାନ କରିବ।

 

ଜାଣନ୍ତୁ କେଉଁ ସବୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି:-

୧. ୨୯ ପୁରୁଣା ଶ୍ରମ ଆଇନ ଉଚ୍ଛେଦ:

ଦେଶରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ପ୍ରଚଳିତ ଶ୍ରମ ଆଇନଗୁଡ଼ିକ ବହୁତ ପୁରୁଣା, ପ୍ରାୟ ୧୯୩୦-୧୯୫୦ ମସିହାର। ପୁରୁଣା ଶ୍ରମ ଆଇନଗୁଡ଼ିକ ଅର୍ଥନୀତି ଅନୁକୂଳ ନଥିଲା ଏବଂ ଏଥିରେ ଗିଗ୍ ଶ୍ରମିକ, ପ୍ଲାଟଫର୍ମ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଭଳି ଶବ୍ଦ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନଥିଲା। ତଥାପି, ନୂତନ ଆଇନ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇଛି।

୨. ସମୟାନୁସାରେ ଦରମା ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତି ପତ୍ର ଆବଶ୍ୟକ:-

ନୂତନ ଶ୍ରମ ସଂହିତା ଅନୁଯାୟୀ, ନିଯୁକ୍ତି ପତ୍ର ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହେବ, ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଏକ ନିଯୁକ୍ତି ପତ୍ର ଯୋଗାଇବାକୁ ପଡିବ। ସର୍ବନିମ୍ନ ମଜୁରୀ ସମସ୍ତ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଗୁ କରାଯିବ। ସମୟାନୁସାରେ ମଜୁରୀ ପ୍ରଦାନ ଆଇନଗତ ହେବ। ଏହା ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବୃଦ୍ଧି କରିବ। ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଏକ ସର୍ବନିମ୍ନ ମଜୁରୀ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବ, ଯାହା ନିଶ୍ଚିତ କରିବ ଯେ କୌଣସି ଦରମା ଏତେ କମ୍ ନୁହେଁ ଯେ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କଷ୍ଟକର ହୋଇଯିବ।

୩. କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ

ଏହି ଆଇନ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ବିଶେଷ ଯତ୍ନ ନେଇଥାଏ। ୪୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର କର୍ମଚାରୀମାନେ ବାର୍ଷିକ ମାଗଣା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା ପାଇବେ। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ସେମାନେ ବର୍ଷକୁ ଥରେ ମାଗଣା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା ପାଇବେ। ଚୁକ୍ତିଭିତ୍ତିକ କର୍ମଚାରୀମାନେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଏବଂ ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ସୁବିଧା ମଧ୍ୟ ପାଇବେ। ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ କର୍ମଚାରୀମାନେ ୧୦୦% ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ପାଇବେ, ବିଶେଷକରି ଖଣି, ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଏବଂ ନିର୍ମାଣ ଭଳି ଉଚ୍ଚ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଚାକିରିରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ କର୍ମଚାରୀମାନେ ଏହି ସୁବିଧା ପାଇବେ।

୪. କେବଳ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ଚାକିରି ପରେ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟି:

ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଶରେ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ଚାକିରି ପରେ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟି ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏବେ ନୂତନ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ, କର୍ମଚାରୀମାନେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ସ୍ଥାୟୀ ଚାକିରି ପରେ ଗ୍ରାଚ୍ୟୁଇଟି ପାଇବେ। ଏହା ବେସରକାରୀ କ୍ଷେତ୍ରରେ କାମ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଆଶ୍ୱସ୍ତି।

୫. କର୍ମଜୀବୀ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ନିୟମ:

ନୂତନ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ, ମହିଳାମାନେ ଏବେ ରାତି ସିଫ୍ଟରେ କାମ କରିପାରିବେ। ତଥାପି, ଏଥିପାଇଁ ମହିଳାମାନଙ୍କ ସମ୍ମତି ଏବଂ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆବଶ୍ୟକ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏହି ଆଇନ ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ଦରମା ଏବଂ ସମ୍ମାନର ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ। ଟ୍ରାନ୍ସଜେଣ୍ଡର ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ପାଇବେ।

୬. ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଗିଗ୍ ଏବଂ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଆଇନଗତ ସ୍ୱୀକୃତି:

ନୂତନ ଶ୍ରମ ସଂହିତା ଗିଗ୍ ଏବଂ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରଦାନ କରିଛି। ଗିଗ୍ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ କର୍ମଚାରୀମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଆଇନଗତ ସ୍ୱୀକୃତି ପାଇବେ। ଏହା ଦ୍ୱାରା ଡେଲିଭରୀ ଏଜେଣ୍ଟ ଉପକୃତ ହେବେ। ସେମାନେ PF, ବୀମା ଏବଂ ପେନସନ ପରି ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ଲାଭ ପାଇପାରିବେ। ଏଗ୍ରିଗେଟରମାନଙ୍କୁ ଏବେ ସେମାନଙ୍କର ଟର୍ଣ୍ଣଓଭରର ୧-୨%, ସର୍ବାଧିକ ୫% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯୋଗଦାନ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଲାଭାର୍ଥୀ IDର ୟୁନିଭର୍ସାଲ୍ ଆକାଉଣ୍ଟ୍ ନମ୍ବର (UAN) ଲିଙ୍କ୍ ହେବ, ଯାହା ଫଳରେ ରାଜ୍ୟ ବଦଳାଇଲେ ମଧ୍ୟ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ସୁବିଧା ମିଳିବା ଜାରି ରହିବ।

୭. ଓଭରଟାଇମ୍ ପାଇଁ ଦୁଇଗୁଣ ଦରମାର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି:

ନୂତନ ଶ୍ରମ ସଂହିତାରେ ଓଭରଟାଇମ୍ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି। ଦୈନିକ କାର୍ଯ୍ୟ ସମୟ ୮-୧୨ ଘଣ୍ଟା ଓ ସପ୍ତାହକୁ ୪୮ ଘଣ୍ଟା ରହିବ। ଓଭରଟାଇମ୍ ସ୍ୱେଚ୍ଛାକୃତ ରହିବ ଓ ଓଭରଟାଇମ୍ କଲେ ଦୁଇଗୁଣା ଅଧିକ ଦରମା ଦିଆଯିବ।

୮. ଚୁକ୍ତିଭିତ୍ତିକ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଖୁସି ଖବର:

ଏବେ ଚୁକ୍ତିଭିତ୍ତିକ କର୍ମଚାରୀମାନେ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାୟୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପରି ସମାନ ସୁରକ୍ଷା ପାଇବେ। ପ୍ରଥମ ଚାକିରି, ଅର୍ଥାତ୍ ଯୁବପିଢ଼ି ସର୍ବନିମ୍ନ ମଜୁରୀ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ପାଇବେ। ପ୍ରବାସୀ ଏବଂ ଅସଂଗଠିତ କ୍ଷେତ୍ରର କର୍ମଚାରୀମାନେ ସାମାଜିକ-ସୁରକ୍ଷା ନେଟୱାର୍କ ଅଧୀନରେ ଆସିପାରିବେ।

୯. ଆଇନଗତ ଅନୁପାଳନକୁ ଏବେ ସରଳ କରାଯିବ:-

ଏକାଧିକ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଏବଂ ରିପୋର୍ଟିଂକୁ ଏକକ ଲାଇସେନ୍ସ ଏବଂ ଏକକ ରିଟର୍ଣ୍ଣ ମଡେଲ ଦ୍ୱାରା ବଦଳାଯିବ, ଯାହା କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଅନୁପାଳନ ବୋଝକୁ ହ୍ରାସ କରିବ। ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଆସୁଥିବା ପୁରୁଣା ଆଇନ, ଯାହା ଜଟିଳ ଥିଲା, ତାହାକୁ ଦୂର କରାଯିବ।

୧୦. କମ୍ପାନୀ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ପାଇଁ ନୂତନ ନିୟମ:

ନୂତନ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ “ଇନସ୍ପେକ୍ଟର-କମ୍-ସହଯୋଗୀ” ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବେ, ଯେଉଁମାନେ ଦଣ୍ଡମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନୁହେଁ, ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ପ୍ରଦାନ କରିବେ। ଶିଳ୍ପ ବିବାଦ ପାଇଁ ଦୁଇ ସଦସ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲ ମଧ୍ୟ ରହିବ, ଯେଉଁଠାରେ କର୍ମଚାରୀମାନେ ସିଧାସଳଖ ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରିବେ। ୫୦୦ରୁ ଅଧିକ ଶ୍ରମିକ ଥିବା ସଂସ୍ଥାରେ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଭାବେ ସୁରକ୍ଷା କମିଟି ଗଠନ ହେବ।

ଏହି ସଂହିତାଗୁଡ଼ିକ ଶିଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ କମ୍ ଜଟିଳତା ଏବଂ ଉନ୍ନତ ପୁଞ୍ଜି ନିବେଶ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦାନ କରିବ।